Dīghanikāye

Dīgha-ṭīkā (D.)

《長部疏》

by Dhammapālācariya(法護阿闍黎)

from Chaṭṭha Sagāyana (CS)

Released by Dhammavassārāma 法雨道場

2551 B.E. (2007A.D.)

 

 

 

 

 

Dīgha-ṭīkā《長部疏》﹝目錄﹞

1-Sīlakkhandhavagga(D.1~13)   2-Mahāvagga(D.14~23)   3-Pāthikavagga(D.24~34)

D.5  D.10  D.15  D.20   D.25   D.30 

1-Sīlakkhandhavaggaṭīkā. 1

(D./CS:pg.1.1~1.405) 1

Gantharambhakathavannana. 1

Nidānakathāvaṇṇanā. 11

Pahamamahāsagītikathāvaṇṇanā. 11

(D.1.) 1. Brahmajālasuttavaṇṇanā. 20

(D.1.-1)Paribbājakakathāvaṇṇanā. 20

(D.1.-2)Cūḷasīlavaṇṇanā. 36

(D.1.-3)Majjhimasīlavaṇṇanā. 71

(D.1.-4)Mahāsīlavaṇṇanā. 74

(D.1.-5)Pubbantakappikasassatavādavaṇṇanā. 75

(D.1.-7)Ekaccasassatavādavaṇṇanā. 87

(D.1.-8)Antānantavādavaṇṇanā. 91

(D.1.-9)Amarāvikkhepavādavaṇṇanā. 93

(D.1.-10)Adhiccasamuppannavādavaṇṇanā. 94

(D.1.-11)Aparantakappikavādavaṇṇanā. 97

(D.1.-12)Saññīvādavaṇṇanā. 97

(D.1.-13)Asaññī nevasaññīnāsaññīvādavaṇṇanā. 98

(D.1.-15)Ucchedavādavaṇṇanā. 99

(D.1.-16)Diṭṭhadhammanibbānavādavaṇṇanā. 100

(D.1.-17)Paritassitavipphanditavāravaṇṇanā. 103

(D.1.-18)Phassapaccayavāravaṇṇanā. 104

(D.1.-19)Netaṁṭhānavijjativāravaṇṇanā. 104

(D.1.-20)Diṭṭhigatikādhiṭṭhānavaṭṭakathāvaṇṇanā. 104

(D.1.-21)Vivaṭṭakathādivaṇṇanā. 106

(D.1.-22)Pakaraanayavaṇṇanā. 107

(D.1.-23)Soasahāravaṇṇanā. 109

(D.1.-24)Pañcavidhanayavaṇṇanā. 118

(D.1.-24-2)Tipukkhalanayavaṇṇanā. 118

(D.1.-24-3)Sīhavikkīḷitanayavavaṇṇanā. 118

(D.1.-24-4)Disālocana-akusanayadvayavaṇṇanā. 119

(D.1.-24-5)Sāsanapaṭṭhānavaṇṇanā. 119

(D.2.) 2. Sāmaññaphalasuttavaṇṇanā. 120

(D.2.-1)Rājāmaccakathāvaṇṇanā. 120

(D.2.-2)Komārabhaccajīvakakathāvaṇṇanā. 123

(D.2.-3)Sāmaññaphalapucchāvaṇṇanā. 125

(D.2.-4)Pūraakassapavādavaṇṇanā. 127

(D.2.-5)Makkhaligosālavādavaṇṇanā. 128

(D.2.-6)Ajitakesakambalavādavaṇṇanā. 129

(D.2.-7)Pakudhakaccāyanavādavaṇṇanā. 131

(D.2.-8)Nigaṇṭhanāṭaputtavādavaṇṇanā. 132

(D.2.-9)Sañcayabelaṭṭhaputtavādavaṇṇanā. 132

(D.2.-10)Pahamasandiṭṭhikasāmaññaphalavaṇṇanā. 132

(D.2.-11)Dutiyasandiṭṭhikasāmaññaphalavaṇṇanā. 133

(D.2.-12)Paṇītatarasāmaññaphalavaṇṇanā. 134

(D.2.-13)Cūḷamajjhimamahāsīlavaṇṇanā. 139

(D.2.-16)Indriyasavarakathāvaṇṇanā. 139

(D.2.-17)Satisampajaññakathāvaṇṇanā. 139

(D.2.-18)Santosakathāvaṇṇanā. 146

(D.2.-19)Nīvaraappahānakathāvaṇṇanā. 147

(D.2.-20)Pahamajjhānakathāvaṇṇanā. 150

(D.2.-21)Dutiyajjhānakathāvaṇṇanā. 151

(D.2.-22)Tatiyajjhānakathāvaṇṇanā. 151

(D.2.-23)Catutthajjhānakathāvaṇṇanā. 152

(D.2.-24)Vipassanāñāṇakathāvaṇṇanā. 152

(D.2.-25)Manomayiddhiñāṇakathāvaṇṇanā. 153

(D.2.-26)Iddhividhañāṇādikakathāvaṇṇanā. 154

(D.2.-31)Āsavakkhayañāṇakathāvaṇṇanā. 154

(D.2.-32)Ajātasattu-upāsakattapaivedanākathāvaṇṇanā. 157

(D.2.-33)Saraagamanakathāvaṇṇanā. 159

(D.3.) 3. Ambaṭṭhasuttavaṇṇanā. 164

(D.3.-0)Addhānagamanavaṇṇanā. 164

(D.3.-1)Pokkharasātivatthuvaṇṇanā. 166

(D.3.-2)Ambaṭṭhamāṇavakathāvaṇṇanā. 167

(D.3.-4)Pahama-ibbhavādavaṇṇanā. 171

(D.3.-5)Dutiya-ibbhavādavaṇṇanā. 172

(D.3.-5)Tatiya-ibbhavādavaṇṇanā. 172

(D.3.-6)Dāsiputtavādavaṇṇanā. 172

(D.3.-7)Ambaṭṭhavasakathāvaṇṇanā. 174

(D.3.-8)Khattiyaseṭṭhabhāvavaṇṇanā. 174

(D.3.-9)Vijjācaraakathāvaṇṇanā. 175

(D.3.-10)Catu-apāyamukhakathāvaṇṇanā. 175

(D.3.-11)Pubbaka-isibhāvānuyogavaṇṇanā. 176

(D.3.-12)Dvelakkhaadassanavaṇṇanā. 177

(D.3.-13)Pokkharasātibuddhūpasakamanavaṇṇanā. 178

(D.3.-14)Pokkharasāti-upāsakattapaivedanākathāvaṇṇanā. 179

(D.4.) 4. Soadaṇḍasuttavaṇṇanā. 179

(D.4.-1)Soadaṇḍaguakathāvaṇṇanā. 179

(D.4.-3)Buddhaguakathāvaṇṇanā. 181

(D.4.-4)Soadaṇḍaparivitakkavaṇṇanā. 182

(D.4.-5)Brāhmaapaññattivaṇṇanā. 182

(D.4.-6)Sīlapaññākathāvaṇṇanā. 183

(D.4.-7)Soadaṇḍa-upāsakattapaivedanākathāvaṇṇanā. 183

(D.5.) 5. Kūṭadantasuttavaṇṇanā. 184

(D.5.-4)Mahāvijitarājayaññakathāvaṇṇanā. 184

(D.5.-5)Catuparikkhāravaṇṇanā. 185

(D.5.-6)Aṭṭhaparikkhāravaṇṇanā. 186

(D.5.-7)Catuparikkhārādivaṇṇanā. 187

(D.5.-11)Niccadāna-anukulayaññavaṇṇanā. 188

(D.5.-12)Kūṭadanta-upāsakattapaivedanākathāvaṇṇanā. 191

(D.6.) 6. Mahālisuttavaṇṇanā. 192

(D.6.-1)Brāhmaadūtavatthuvaṇṇanā. 192

(D.6.-2)Oṭṭhaddhalicchavīvatthuvaṇṇanā. 192

(D.6.-3)Ekasabhāvitasamādhivaṇṇanā. 193

(D.6.-4)Catu-ariyaphalavaṇṇanā. 194

(D.6.-5)Ariya-aṭṭhagikamaggavaṇṇanā. 194

(D.6.-6)Dvepabbajitavatthuvaṇṇanā. 196

(D.7.) 7. Jāliyasuttavaṇṇanā. 196

(D.7.-1)Dvepabbajitavatthuvaṇṇanā. 196

(D.8.) 8. Mahāsīhanādasuttavaṇṇanā. 197

(D.8.-1)Acelakassapavatthuvaṇṇanā. 197

(D.8.-2)Samanuyuñjāpanakathāvaṇṇanā. 199

(D.8.-3)Ariya-aṭṭhagikamaggavaṇṇanā. 200

(D.8.-4)Tapopakkamakathāvaṇṇanā. 201

(D.8.-5)Tapopakkamaniratthakathāvaṇṇanā. 202

(D.8.-6)Sīlasamādhipaññāsampadāvaṇṇanā. 202

(D.8.-7)Sīhanādakathāvaṇṇanā. 203

(D.8.-8)Titthiyaparivāsakathāvaṇṇanā. 204

(D.9.) 9. Poṭṭhapādasuttavaṇṇanā. 205

(D.9.-1)Poṭṭhapādaparibbājakavatthuvaṇṇanā. 205

(D.9.-2)Abhisaññānirodhakathāvaṇṇanā. 206

(D.9.-3)Ahetukasaññuppādanirodhakathāvaṇṇanā. 208

(D.9.-4)Saññā-attakathāvaṇṇanā. 212

(D.9.-5)Cittahatthisāriputtapoṭṭhapādavatthuvaṇṇanā. 214

(D.9.-6)Ekasikadhammavaṇṇanā. 214

(D.9.-7)Tayo-attapailābhavaṇṇanā. 215

(D.10.) 10. Subhasuttavaṇṇanā. 218

(D.10.-1)Subhamāṇavakavatthuvaṇṇanā. 218

(D.10.-2)Sīlakkhandhavaṇṇanā. 219

(D.10.-3)Samādhikkhandhavaṇṇanā. 220

(D.11.) 11. Kevaṭṭasuttavaṇṇanā. 220

(D.11.-1)Kevaṭṭagahapatiputtavatthuvaṇṇanā. 220

(D.11.-2)Iddhipāṭihāriyavaṇṇanā. 221

(D.11.-3)Ādesanāpāṭihāriyavaṇṇanā. 221

(D.11.-4)Anusāsanīpāṭihāriyavaṇṇanā. 221

(D.11.-5)Bhūtanirodhesakavatthuvaṇṇanā. 222

(D.12.) 12. Lohiccasuttavaṇṇanā. 224

(D.12.-1)Lohiccabrāhmaavatthuvaṇṇanā. 224

(D.12.-2)Lohiccabrāhmaṇānuyogavaṇṇanā. 225

(D.12.-3)Tayocodanārahavaṇṇanā. 225

(D.12.-4)Nacodanārahasatthuvaṇṇanā. 226

(D.13.) 13. Tevijjasuttavaṇṇanā. 226

(D.13.-1)Maggāmaggakathāvaṇṇanā. 226

(D.13.-5)Aciravatīnadī-upamākathāvaṇṇanā. 227

(D.13.-6)Sasandanakathāvaṇṇanā. 228

(D.13.-7)Brahmalokamaggadesanāvaṇṇanā. 229

2-Mahāvaggaṭīkā. 231

(pg.2.1~2.358) 231

(D.14.) 1. Mahāpadānasuttavaṇṇanā. 231

(D.14.-1)Pubbenivāsapaisayuttakathāvaṇṇanā. 231

(D.14.-2)Bodhisattadhammatāvaṇṇanā. 241

(D.14.-3)Dvattisamahāpurisalakkhaavaṇṇanā. 250

(D.14.-4)Vipassīsamaññāvaṇṇanā. 255

(D.14.-5)Jiṇṇapurisavaṇṇanā. 256

(D.14.-6)Byādhipurisavaṇṇanā. 257

(D.14.-7)Kālakatapurisavaṇṇanā. 257

(D.14.-8)Pabbajitavaṇṇanā. 257

(D.14.-9)Bodhisattapabbajjāvaṇṇanā. 257

(D.14.-10)Mahājanakāya-anupabbajjāvaṇṇanā. 257

(D.14.-11)Bodhisatta-abhinivesavaṇṇanā. 258

(D.14.-12)Brahmayācanakathāvaṇṇanā. 263

(D.14.-13)Aggasāvakayugavaṇṇanā. 269

(D.14.-14)Mahājanakāyapabbajjāvaṇṇanā. 273

(D.14.-16)Cārikā-anujānanavaṇṇanā. 273

(D.14.-17)Devatārocanavaṇṇanā. 275

(D.15.) 2. Mahānidānasuttavaṇṇanā. 276

(D.15.-0-1)Nidānavaṇṇanā. 276

(D.15.-0-2)Ussādanāvaṇṇanā. 278

(D.15.-0-3)Pubbūpanissayasampattikathāvaṇṇanā. 279

(D.15.-0-4)Titthavāsādivaṇṇanā. 279

(D.15.-0-5)Paiccasamuppādagambhīratāvaṇṇanā. 279

(D.15.-0-6)Apasādanāvaṇṇanā. 281

(D.15.-1)Paiccasamuppādavaṇṇanā. 284

(D.15.-2)Attapaññattivaṇṇanā. 293

(D.15.-3)Na-attapaññattivaṇṇanā. 294

(D.15.-4)Attasamanupassanāvaṇṇanā. 294

(D.15.-5)Sattaviññāṇaṭṭhitivaṇṇanā. 297

(D.15.-6)Aṭṭhavimokkhavaṇṇanā. 299

(D.16.) 3. Mahāparinibbānasuttavaṇṇanā. 301

(D.16.-2)Rāja-aparihāniyadhammavaṇṇanā. 302

(D.16.-3)Bhikkhu-aparihāniyadhammavaṇṇanā. 303

(D.16.-4)Sāriputtasīhanādavaṇṇanā. 310

(D.16.-5)Dussīla-ādīnavavaṇṇanā. 310

(D.16.-6)Sīlavanta-ānisasavaṇṇanā. 310

(D.16.-7)Pāṭaliputtanagaramāpanavaṇṇanā. 310

(D.16.-8)Ariyasaccakathāvaṇṇanā. 312

(D.16.-9)Anāvattidhammasambodhiparāyaavaṇṇanā. 312

(D.16.-10)Dhammādāsadhammapariyāyavaṇṇanā. 313

(D.16.-11)Ambapālīgaikāvatthuvaṇṇanā. 314

(D.16.-12)Veuvagāmavassūpagamanavaṇṇanā. 314

(D.16.-13)Nimittobhāsakathāvaṇṇanā. 316

(D.16.-14)Mārayācanakathāvaṇṇanā. 318

(D.16.-15)Āyusakhāra-ossajjanavaṇṇanā. 319

(D.16.-16)Mahābhūmicālavaṇṇanā. 320

(D.16.-17)Aṭṭhaparisavaṇṇanā. 322

(D.16.-18)Aṭṭha-abhibhāyatanavaṇṇanā. 323

(D.16.-19)Aṭṭhavimokkhavaṇṇanā. 325

(D.16.-20)Ānandayācanakathāvaṇṇanā. 325

(D.16.-21)Nāgāpalokitavaṇṇanā. 326

(D.16.-22)Catumahāpadesavaṇṇanā. 326

(D.16.-23)Kammāraputtacundavatthuvaṇṇanā. 329

(D.16.-24)Pānīyāharaavaṇṇanā. 329

(D.16.-25)Pukkusamallaputtavatthuvaṇṇanā. 330

(D.16.-26)Yamakasālavaṇṇanā. 332

(D.16.-27)Upavāṇattheravaṇṇanā. 334

(D.16.-28)Catusavejanīyaṭṭhānavaṇṇanā. 334

(D.16.-29)Ānandapucchākathāvaṇṇanā. 335

(D.16.-31)Ānanda-acchariyadhammavaṇṇanā. 335

(D.16.-32)Mahāsudassanasuttadesanāvaṇṇanā. 336

(D.16.-33)Mallāna vandanāvaṇṇanā. 336

(D.16.-34)Subhaddaparibbājakavatthuvaṇṇanā. 336

(D.16.-35)Tathāgatapacchimavācāvaṇṇanā. 338

(D.16.-36)Parinibbutakathāvaṇṇanā. 339

(D.16.-37)Buddhasarīrapūjāvaṇṇanā. 340

(D.16.-38)Mahākassapattheravatthuvaṇṇanā. 340

(D.16.-39)Sarīradhātuvibhajanavaṇṇanā. 341

(D.16.-40)Dhātuthūpapūjāvaṇṇanā. 342

(D.17.) 4. Mahāsudassanasuttavaṇṇanā. 343

(D.17.-1)Kusāvatīrājadhānīvaṇṇanā. 343

(D.17.-2)Cakkaratanavaṇṇanā. 343

(D.17.-3)Hatthiratanavaṇṇanā. 345

(D.17.-4)Assaratanavaṇṇanā. 345

(D.17.-5)Mairatanavaṇṇanā. 345

(D.17.-6)Itthiratanavaṇṇanā. 346

(D.17.-7)Gahapatiratanavaṇṇanā. 346

(D.17.-8)Pariṇāyakaratanavaṇṇanā. 347

(D.17.-9)Catu-iddhisamannāgatavaṇṇanā. 347

(D.17.-10)Dhammapāsādapokkharaivaṇṇanā. 347

(D.17.-11)Jhānasampattivaṇṇanā. 348

(D.17.-12)Caturāsītinagarasahassādivaṇṇanā. 348

(D.17.-13)Subhaddādevi-upasakamanavaṇṇanā. 348

(D.17.-14)Brahmalokūpagamanavaṇṇanā. 349

(D.18.) 5. Janavasabhasuttavaṇṇanā. 350

(D.18.-1)Nātikiyādibyākaraavaṇṇanā. 350

(D.18.-2)Ānandaparikathāvaṇṇanā. 350

(D.18.-3)Janavasabhayakkhavaṇṇanā. 350

(D.18.-4)Devasabhāvaṇṇanā. 351

(D.18.-5)Sanakumārakathāvaṇṇanā. 351

(D.18.-6)Bhāvita-iddhipādavaṇṇanā. 352

(D.18.-7)Tividha-okāsādhigamavaṇṇanā. 354

(D.18.-8)Catusatipaṭṭhānavaṇṇanā. 356

(D.18.-9)Sattasamādhiparikkhāravaṇṇanā. 356

(D.19.) 6. Mahāgovindasuttavaṇṇanā. 358

(D.19.-1)Devasabhāvaṇṇanā. 358

(D.19.-2)Aṭṭhayathābhuccavaṇṇanā. 359

(D.19.-3)Sanakumārakathāvaṇṇanā. 362

(D.19.-5)Govindabrāhmaavatthuvaṇṇanā. 362

(D.19.-7)Rajjasavibhajanavaṇṇanā. 363

(D.19.-8)Kittisadda-abbhuggamanavaṇṇanā. 363

(D.19.-9)Brahmunāsākacchāvaṇṇanā. 364

(D.19.-10)Reurāja-āmantanāvaṇṇanā. 365

(D.19.-11)Chakhattiya-āmantanāvaṇṇanā. 365

(D.19.-12)Brāhmaamahāsālādīna āmantanāvaṇṇanā. 365

(D.19.-14)Mahāgovindapabbajjāvaṇṇanā. 366

(D.20.) 7. Mahāsamayasuttavaṇṇanā. 366

(D.20.-0)Nidānavaṇṇanā. 366

(D.20.-1)Devatāsannipātavaṇṇanā. 368

(D.21.) 8. Sakkapañhasuttavaṇṇanā. 373

(D.21.-0)Nidānavaṇṇanā. 373

(D.21.-1)Pañcasikhagītagāthāvaṇṇanā. 375

(D.21.-2)Sakkūpasakamanavaṇṇanā. 376

(D.21.-3)Gopakavatthuvaṇṇanā. 377

(D.21.-4)Vedanākammaṭṭhānavaṇṇanā. 381

(D.21.-4-1)Mahāsivattheravatthuvaṇṇanā. 385

(D.21.-5)Pātimokkhasavaravaṇṇanā. 387

(D.21.-6)Indriyasavaravaṇṇanā. 389

(D.21.-7)Somanassapailābhakathāvaṇṇanā. 391

(D.22.) 9. Mahāsatipaṭṭhānasuttavaṇṇanā. 392

(D.22.-1)Uddesavārakathāvaṇṇanā. 392

(D.22.-2)Kāyānupassanā Ānāpānapabbavaṇṇanā. 405

(D.22.-3)Iriyāpathapabbavaṇṇanā. 407

(D.22.-4)Catusampajaññapabbavaṇṇanā. 409

(D.22.-5)Paikkūlamanasikārapabbavaṇṇanā. 409

(D.22.-6)Dhātumanasikārapabbavaṇṇanā. 410

(D.22.-7)Navasivathikapabbavaṇṇanā. 411

(D.22.-8)Vedanānupassanāvaṇṇanā. 412

(D.22.-9)Cittānupassanāvaṇṇanā. 413

(D.22.-10)Dhammānupassanā Nīvaraapabbavaṇṇanā. 414

(D.22.-11)Khandhapabbavaṇṇanā. 417

(D.22.-12)Āyatanapabbavaṇṇanā. 417

(D.22.-13)Bojjhagapabbavaṇṇanā. 419

(D.22.-14)Catusaccapabbavaṇṇanā. 427

(D.22.-15)Dukkhasaccaniddesavaṇṇanā. 427

(D.22.-16)Samudayasaccaniddesavaṇṇanā. 429

(D.22.-17)Nirodhasaccaniddesavaṇṇanā. 430

(D.22.-18)Maggasaccaniddesavaṇṇanā. 431

(D.23.) 10. Pāyāsirājaññasuttavaṇṇanā. 435

(D.23.-1)Pāyāsirājaññavatthuvaṇṇanā. 436

(D.23.-3)Candimasūriya-upamāvaṇṇanā. 436

(D.23.-4)Cora-upamāvaṇṇanā. 436

(D.23.-5)Gūthakūpapurisa-upamāvaṇṇanā. 436

(D.23.-8)Gabbhinī-upamāvaṇṇanā. 437

(D.23.-9)Supinaka-upamāvaṇṇanā. 437

(D.23.-10)Santatta-ayogua-upamāvaṇṇanā. 437

(D.23.-11)Sakhadhama-upamāvaṇṇanā. 438

(D.23.-12)Aggikajaila-upamāvaṇṇanā. 438

(D.23.-14)Dvesatthavāha-upamāvaṇṇanā. 438

(D.23.-15)Akkhadhuttaka-upamāvaṇṇanā. 438

(D.23.-16)Sāṇabhārika-upamāvaṇṇanā. 439

(D.23.-17)Saraagamanavaṇṇanā. 439

(D.23.-18)Yaññakathāvaṇṇanā. 439

(D.23.-19)Uttaramāṇavavatthuvaṇṇanā. 439

(D.23.-20)Pāyāsidevaputtavaṇṇanā. 440

3-Pāthikavaggaṭīkā. 441

(pg.3.1~3.292) 441

(D.24.) 1. Pāthikasuttavaṇṇanā. 441

(D.24.-1)Sunakkhattavatthuvaṇṇanā. 441

(D.24.-2)Korakhattiyavatthuvaṇṇanā. 442

(D.24.-3)Acelakaḷāramaṭṭakavatthuvaṇṇanā. 444

(D.24.-4)Acelapāthikaputtavatthuvaṇṇanā. 444

(D.24.-5)Iddhipāṭihāriyakathāvaṇṇanā. 445

(D.24.-6)Aggaññapaññattikathāvaṇṇanā. 446

(D.25.) (3-2) Udumbarikasuttavaṇṇanā. 447

(D.25.-1)Nigrodhaparibbājakavatthuvaṇṇanā. 447

(D.25.-2)Tapojigucchāvādavaṇṇanā. 449

(D.25.-3)Upakkilesavaṇṇanā. 450

(D.25.-4)Parisuddhapapaikappattakathāvaṇṇanā. 451

(D.25.-5)Parisuddhatacappattādikathāvaṇṇanā. 451

(D.25.-8)Nigrodhassapajjhāyanavaṇṇanā. 452

(D.25.-9)Brahmacariyapariyosānādivaṇṇanā. 452

(D.26.) (3-3) Cakkavattisuttavaṇṇanā. 453

(D.26.-1)Attadīpasaraatāvaṇṇanā. 453

(D.26.-2)Dahanemicakkavattirājakathāvaṇṇanā. 455

(D.26.-3)Cakkavatti-ariyavattavaṇṇanā. 455

(D.26.-4)Cakkaratanapātubhāvavaṇṇanā. 456

(D.26.-5)Dutiyādicakkavattikathāvaṇṇanā. 456

(D.26.-6)Āyuvaṇṇādiparihānikathāvaṇṇanā. 457

(D.26.-7)Dasavassāyukasamayavaṇṇanā. 457

(D.26.-8)Āyuvaṇṇādivaḍḍhanakathāvaṇṇanā. 458

(D.26.-9)Sakharāja-uppattivaṇṇanā. 458

(D.26.-10)Metteyyabuddhuppādavaṇṇanā. 459

(D.26.-11)Bhikkhuno āyuvaṇṇādivaḍḍhanakathāvaṇṇanā. 459

(D.27.) (3-4) Aggaññasuttavaṇṇanā. 460

(D.27.-1)Vāseṭṭhabhāradvājavaṇṇanā. 460

(D.27.-2)Catuvaṇṇasuddhivaṇṇanā. 461

(D.27.-3)Rasapathavipātubhāvavaṇṇanā. 463

(D.27.-4)Candimasūriyādipātubhāvavaṇṇanā. 464

(D.27.-5)Bhūmipappaakapātubhāvādivaṇṇanā. 465

(D.27.-8)Itthipurisaligādipātubhāvavaṇṇanā. 466

(D.27.-9)Methunadhammasamācāravaṇṇanā. 466

(D.27.-10)Sālivibhāgavaṇṇanā. 467

(D.27.-11)Mahāsammatarājavaṇṇanā. 467

(D.27.-12)Brāhmaamaṇḍalādivaṇṇanā. 467

(D.27.-15)Duccaritādikathāvaṇṇanā. 468

(D.27.-16)Bodhipakkhiyabhāvanāvaṇṇanā. 468

(D.28.) 5. Sampasādanīyasuttavaṇṇanā. 469

(D.28.-1)Sāriputtasīhanādavaṇṇanā. 469

(D.28.-2)Kusaladhammadesanāvaṇṇanā. 476

(D.28.-3)Āyatanapaṇṇattidesanāvaṇṇanā. 477

(D.28.-4)Gabbhāvakkantidesanāvaṇṇanā. 477

(D.28.-5)Ādesanavidhādesanāvaṇṇanā. 478

(D.28.-6)Dassanasamāpattidesanāvaṇṇanā. 479

(D.28.-7)Puggalapaṇṇattidesanāvaṇṇanā. 480

(D.28.-8)Padhānadesanāvaṇṇanā. 482

(D.28.-9)Paipadādesanāvaṇṇanā. 482

(D.28.-10)Bhassasamācārādidesanāvaṇṇanā. 482

(D.28.-11)Anusāsanavidhādesanādivaṇṇanā. 484

(D.28.-17)Aññathāsatthuguadassanādivaṇṇanā. 485

(D.28.-18)Anuyogadānappakāravaṇṇanā. 486

(D.28.-19)Acchariya-abbhutavaṇṇanā. 489

(D.29.) 6. Pāsādikasuttavaṇṇanā. 489

(D.29.-1)Nigaṇṭhanāṭaputtakālakiriyavaṇṇanā. 489

(D.29.-2)Asammāsambuddhappaveditadhammavinayavaṇṇanā. 490

(D.29.-3)Sammāsambuddhappaveditadhammavinayādivaṇṇanā. 491

(D.29.-4)Sukhallikānuyogādivaṇṇanā. 492

(D.29.-12)Pañhabyākaraavaṇṇanā. 493

(D.29.-13)Abyākataṭṭhānādivaṇṇanā. 494

(D.29.-15)Pubbantasahagatadiṭṭhinissayavaṇṇanā. 495

(D.30.) 7. Lakkhaasuttavaṇṇanā. 496

(D.30.-0)Dvattisamahāpurisalakkhaavaṇṇanā. 496

(D.30.-1)Suppatiṭṭhitapādatālakkhaavaṇṇanā. 497

(D.30.-2)Pādatalacakkalakkhaavaṇṇanā. 500

(D.30.-3~5)Āyatapahitāditilakkhaavaṇṇanā. 502

(D.30.-6)Sattussadatālakkhaavaṇṇanā. 502

(D.30.-7~8)Karacaraṇādilakkhaavaṇṇanā. 502

(D.30.-9~10)Ussakhapādādilakkhaavaṇṇanā. 503

(D.30.-11)Eijaghalakkhaavaṇṇanā. 504

(D.30.-12)Sukhumacchavilakkhaavaṇṇanā. 504

(D.30.-13)Suvaṇṇavaṇṇalakkhaavaṇṇanā. 507

(D.30.-14)Kosohitavatthaguyhalakkhaavaṇṇanā. 507

(D.30.-15~16)Parimaṇḍalādilakkhaavaṇṇanā. 508

(D.30.-17~19)Sīhapubbaddhakāyādilakkhaavaṇṇanā. 508

(D.30.-20)Rasaggasaggitālakkhaavaṇṇanā. 508

(D.30.-21~22)Abhinīlanettādilakkhaavaṇṇanā. 509

(D.30.-23)Uhīsasīsalakkhaavaṇṇanā. 509

(D.30.-24~25)Ekekalomatādilakkhaavaṇṇanā. 510

(D.30.-26~27)Cattālīsādilakkhaavaṇṇanā. 510

(D.30.-28~29)Pahūtajivhādilakkhaavaṇṇanā. 510

(D.30.-30)Sīhahanulakkhaavaṇṇanā. 510

(D.30.-31~32)Samadantādilakkhaavaṇṇanā. 511

(D.31.) 8. Sigālasuttavaṇṇanā. 512

(D.31.-0)Nidānavaṇṇanā. 512

(D.31.-1~2)Chadisādivaṇṇanā. 512

(D.31.-3)Catuhānādivaṇṇanā. 513

(D.31.-4)Cha-apāyamukhādivaṇṇanā. 514

(D.31.-5)Surāmerayassa cha-ādīnavādivaṇṇanā. 515

(D.31.-9)Pāpamittatāya cha-ādīnavādivaṇṇanā. 516

(D.31.-11)Mittapatirūpakavaṇṇanā. 516

(D.31.-12)Suhadamittavaṇṇanā. 517

(D.31.-13)Chaddisāpaicchādanakaṇḍavaṇṇanā. 518

(D.32.) 9. Āṭānāṭiyasuttavaṇṇanā. 523

(D.32.-1)Pahamabhāṇavāravaṇṇanā. 523

(D.33.) 10. Sagītisuttavaṇṇanā. 532

(D.33.-1)Ubbhatakanavasandhāgāravaṇṇanā. 532

(D.33.-2)Bhinnanigaṇṭhavatthuvaṇṇanā. 534

(D.33.-3)Ekakavaṇṇanā. 534

(D.33.-4)Dukavaṇṇanā. 536

(D.33.-5)Tikavaṇṇanā. 544

(D.33.-6)Catukkavaṇṇanā. 563

(D.33.-7)Pañcakavaṇṇanā. 578

(D.33.-8)Chakkavaṇṇanā. 583

(D.33.-9)Sattakavaṇṇanā. 586

(D.33.-10)Aṭṭhakavaṇṇanā. 588

(D.33.-11)Navakavaṇṇanā. 590

(D.33.-12)Dasakavaṇṇanā. 591

(D.33.-13)Pañhasamodhānavaṇṇanā. 596

(D.34.) 11. Dasuttarasuttavaṇṇanā. 596

(D.34.-1)Ekadhammavaṇṇanā. 597

(D.34.-2)Dvedhammavaṇṇanā. 599

(D.34.-3)Tayodhammavaṇṇanā. 600

(D.34.-4)Catudhammavaṇṇanā. 600

(D.34.-5)Pañcadhammavaṇṇanā. 601

(D.34.-6)Chadhammavaṇṇanā. 602

(D.34.-7)Sattadhammavaṇṇanā. 602

(D.34.-8)Aṭṭhadhammavaṇṇanā. 602

(D.34.-9)Navadhammavaṇṇanā. 603

(D.34.-10)Dasadhammavaṇṇanā. 604

Nigamanakathāvaṇṇanā. 605

 

Table of Contents (VRI Page No. vs PTS Page No.)


Namo tassa Bhagavato Arahato Sammāsambuddhassa.

 

Dīghanikāye

 

            1-Sīlakkhandhavaggaṭīkā

《長部》戒蘊品疏

(D./CS:pg.1.1~1.405)

 

Gantharambhakathavannana

 

   Savaṇṇanārambhe (D.0./CS:pg.1.1) ratanattayavandanā savaṇṇetabbassa dhammassa pabhavanissayavisuddhipaivedanattha, ta pana dhammasavaṇṇanāsu viññūna bahumānuppādanattha, ta sammadeva tesa uggahadhāraṇādikkamaladdhabbāya sammāpaipattiyā sabbahitasukhanipphādanattha. Atha vā magalabhāvato, sabbakiriyāsu pubbakiccabhāvato, paṇḍitehi sammācaritabhāvato, āyati paresa diṭṭhānugati-āpajjanato ca savaṇṇanāya ratanattayapaṇāmakiriyā. Atha vā ratanattayapaṇāmakaraa pūjanīyapūjāpuññavisesanibbattanattha, ta attano yathāladdhasampattinimittakassa kammassa balānuppādanattha, antarā ca tassa asakocanattha, tadubhaya anantarāyena Aṭṭhakathāya parisamāpanattha. Idameva ca payojana ācariyena idhādhippeta. Tathā hi vakkhati -- “iti me pasannamatino …pe… tassānubhāvenā”ti. Vatthuttayapūjā hi niratisayapuññakkhettasambuddhiyā aparimeyyappabhāvo puññātisayoti bahuvidhantarāyepi lokasannivāse antarāyanibandhanasakalasakilesaviddhasanāya pahoti, bhayādi-upaddavañca nivāreti. Yathāha--

 “Pūjārahe pūjayato, Buddhe yadi va sāvake”ti-ādi (dha.pa.1.195 apa.1.10.1), tathā--

 “Ye bhikkhave Buddhe pasannā, agge te pasannā. Agge kho pana pasannāna aggo vipāko hotī”ti-ādi (a.ni.4.34 itivu.90).

           “Buddhoti (D.D.0./CS:pg.1.2) kittayantassa, kāye bhavati yā pīti;

 Varameva hi sā pīti, kasienapi Jambudīpassa.

 Dhammoti …pe… saghoti …pe… dīpassā”ti. (dī.ni.aṭṭha.1.6).

 Tathā--

 “Yasmi, mahānāma, samaye ariyasāvako tathāgata anussarati, nevassa tasmi samaye rāgapariyuṭṭhita citta hoti, na dosa …pe… na mohapariyuṭṭhita citta hotī”ti-ādi (a.ni.6.10 11.11),

           “Araññe rukkhamūle vā …pe…

 Bhaya vā chambhitatta vā,

 Lomahaso na hessatī”ti. (sa.ni.1.249) ca

 Tattha yassa vatthuttayassa vandana kattukāmo, tassa guṇātisayayogasandassanattha “karuṇāsītalahadayan”ti-ādinā gāthattayamāha. Guṇātisayayogena hi vandanārahabhāvo, vandanārahe ca katā vandanā yathādhippetappayojana sādhetīti. Tattha yassā desanāya savaṇṇana kattukāmo, sā na vinayadesanā viya karuṇāppadhānā, nāpi abhidhammadesanā viya paññāppadhānā, atha kho karuṇāpaññāppadhānāti tadubhayappadhānameva tāva sammāsambuddhassa thomana kātu tamūlakattā sesaratanāna “karuṇāsītalahadayan”ti-ādi vutta.

 Tattha kiratīti karuṇā, paradukkha